شاید شما هم این کلمه را بارها شنیده باشید، ولی شاید معنی و مفهوم آن برای شما کاملاً روشن نباشد. علی الراس چیست و به چه معناست؟
در قاموس مالیاتی، علی الراس به معنی تشخیص مالیات مودی براساس قرائن و شواهدی به جزء مدارک ارسالی و تحویلی مودی می باشد. هنگامی که مودی به دلایلی چون عدم ارائه اظهارنامه یا عدم تحویل مدارک درخواستی سازمان مالیاتی در موعد مقرر یا عدم توجه به آیین نامه های مالیاتی، در مقابل سازمان مالیاتی دست خالی می شود در این حالت ممیز مالیاتی این مجال را می یابد تا طبق ماده ۹۷ قانون مالیاتها درآمد مودی را براساس قرائن و شواهد دیگری همچون گزارش دریافتی از سیستم مالیاتی، موسسات مشابه یا سایر ضرائب مالیاتی تعیین نماید.
براساس فصل نهم آیین نامه نحوه تهیه و تحریر دفاتر قانونی، از دلایل رد دفاتر و مدارک، که منجر به تعیین مالیات براساس علی الراس می شود می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- در صورتی که دفاتر ارائه شده نزد مراجع ذیربط به ثبت نرسیده باشد (دفاتر پلمپ نشده باشد) یا فاقد یک یا چند برگ باشد.
- عدم ثبت یک یا چند فعالیت مالی در دفاتر به شرط احراز.
- ثبت تمام یا قسمتی از یک فعالیت در حاشیه دفاتر.
- ثبت تمام یا قسمتی از یک فعالیت (آرتیکل) بین سطور.
- تراشیدن، پاک کردن و محو کردن مندرجات دفاتر به منظور سوء‌استفاده.
- جای سفید گذاشتن بیش از حد معمول در صفحات و سفید ماندن تمام صفحه در دفتر روزنامه و دفتر مشاغل بمنظور سوء‌استفاده.
- بستانکار شدن حسابهای نقدی و بانکی، مگر اینکه حسابهای بانکی با صورتحساب بانک مطابقت نماید و یا بستانکار شدن حسابهای بانکی یا نقدی ناشی از تقدم و تأخر ثبت حسابها باشد که در این صورت موجب رد دفتر نیست.
- تأخیر تحریر دفاتر روزنامه بیش از 15 روز و تاخیر تحریر دفتر کل زاید بر حد مجاز مندرج در این آیین نامه.
- عدم ثبت عملیات شعبه یا شعب در دفاتر مرکز طبق مقررات ماده ۱۵ این آئین‌نامه
- اشتباه حساب حاصل در ثبت عملیات موسسه در صورتیکه نسبت به اصلاح آن طبق مقررات تبصره ماده ۱۱ این آئین‌نامه اقدام نشده باشد.
- در صورتیکه مؤدیان مالیاتی حسب مورد از اوراق مخصوص موضوع ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم استفاده ننمایند. طبق ماده 169 شما بایستی برای اوراق مالی خود مانند فاکتور فروش های خود از فرمت تعیین شده دارایی استفاده نمایید.
- عدم ارائه آئین‌نامه‌ها یا دستورالعملهای کار ماشین و برنامه‌های آن و نحوه کار با نرم‌افزارهای مالی مورد استفاده و همچنین عدم تسلیم خلاصه عملیات موضوع ماده ۱۷ این آئین‌نامه در مهلت مقرر در آن ماده در مورد اشخاصی که از سیستمهای الکترونیکی استفاده می‌نمایند.
- عدم ارائه یک یا چند جلد از دفاتر ثبت و پلمب شده (حتی نانویس)
- استفاده از دفاتر ثبت و پلمب شده سالهای قبل (با توجه به مقررات ماده ۳ این آئین‌نامه)
- عدم تطبیق مندرجات دفاتر با اطلاعات موجود در سیستمهای الکترونیکی، در مورد اشخاصی که از سیستمهای مذکور استفاده می نمایند.
همانگونه که مشاهده می فرمایید برای جلوگیری از اینکه مالیات شما بصورت علی راس محاسبه شود علاوه به دقت به موارد فوق الذکر، استفاده از نظرات و مشاوره حسابداران با تجربه نیز توصیه می شود.
